-->

23 Νοεμβρίου 2012

Η πολύ λαίμαργη φάλαινα που έφαγε τη θάλασσα



Η πολύ λαίμαργη φάλαινα που έφαγε τη 

θάλασσα




Η γραμματική του μαθήματος…


*      Οι εγκλίσεις του ρήματος
Εγκλίσεις λέγονται οι μορφές που παίρνει το ρήμα για να φανερώσει την ψυχική διάθεση εκείνου που μιλάει. Οι κύριες εγκλίσεις των ρημάτων είναι οι εξής:

Έγκλιση
Φανερώνει ότι…
Παραδείγματα
ΟΡΙΣΤΙΚΗ
Αυτό που σημαίνει το ρήμα είναι κάτι βέβαιο και πραγματικό.
Από αύριο χαλάει ο καιρός.
Δεν έλυσα την άσκηση.
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ
Αυτό που σημαίνει το ρήμα είναι κάτι που θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει.
Θέλω να έρθεις και εσύ.
Ας φύγουμε γρήγορα.
Μη φωνάζετε δυνατά.
Στην υποτακτική το ρήμα συνοδεύεται από τα μόρια ας, να ή τους συνδέσμους για να, όταν, πριν, αν, άμα και το μη(ν).
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
Αυτό που σημαίνει το ρήμα είναι προσταγή, προτροπή, επιθυμία ή ευχή.
Φύγε αμέσως από δω.
Δώσε μου το μολύβι μου.


*      Προστακτική έγκλιση έχουν μόνο ο ενεστώτας και ο αόριστος της ενεργητικής και παθητικής φωνής.

Ενεργητική φωνή
Ενεστώτας
-ε (β’ενικ.)
-ετε (β’πληθ.)

-α (β’ενικ.)
-ατε (β’πληθ.)
Δέν-ε/δέν-ετε

Αόριστος
-ε (β’ενικ.)
-(ε)τε (β’πληθ.)
Δέσ-ε/δέσ-τε





Παθητική φωνή
Ενεστώτας

-εστε

 δένεστε
Αόριστος
-ου (β’ενικ.)

-είτε (β’πληθ.)
Δέσ-ου
Αγαπήσ-ου
Δεθ-είτε
Αγαπηθ-είτε





ΠΡΟΣΟΧΗ!!!

ΣΤΗΝ  ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΤΟ ΡΗΜΑ ΕΧΕΙ ΤΟΝ
  ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΟΥ ΑΟΡΙΣΤΟΥ

έλυσα- λύσε 

ΣΤΗΝ  ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΤΟ ΡΗΜΑ ΕΧΕΙ ΤΟΝ
  ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΟΥ ΕΝΕΣΤΩΤΑ

λύνω- λύνε




ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΟΡΙΣΤΟΥ ΤΟ ΡΗΜΑ ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΕΙ ΑΥΞΗΣΗ



ΟΡΙΣΤΙΚΗ
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
Έγραψες
Γράψε
Έλυσες
Λύσε
Έπλυνες
Πλύνε
Κατέγραψες
Κατάγραψε
Ανέλυσες
Ανάλυσε

Κύρια λειτουργία της προστακτικής είναι η έκφραση προσταγών.

Η προστακτική εκφράζει:
- Προσταγή
π.χ. Σταματήστε τώρα!
- Παράκληση
π.χ. Κλείστε την πόρτα, παρακαλώ.
- Προτροπή
π.χ. Κοιμήσου, θα ηρεμήσεις.
- Παραχώρηση
π.χ. Αγόρασε το, αν νομίζεις ότι θα σου φανεί χρήσιμο.


Η προστακτική σχηματίζεται σε δύο χρόνους, στον Ενεστώτα και στον Αόριστο, μόνο στο δεύτερο πρόσωπο.
π.χ.
Α΄ συζυγία
Ενεργητική φωνή:

Ενεστώτας: δένε, δένετε
Αόριστος: δέσε, δέστε

Παθητική φωνή:

Ενεστώτας: δένου, δένεστε
Αόριστος: δέσου, δεθείτε

Β΄ συζυγία

Ενεργητική φωνή:

Ενεστώτας: αγάπα, αγαπάτε
Αόριστος: αγάπησε, αγαπήστε

Παθητική φωνή:

Ενεστώτας: - , -
Αόριστος: αγαπήσου, αγαπηθείτε



Προσοχή!!!
Το [ι] πριν από την κατάληξη της προστακτικής γράφεται με γιώτα (ι) όταν το ρήμα τελειώνει σε -ίζω
π.χ. διαφήμισε - (διαφημίζω)
και με ήτα [η] όταν τελειώνει σε -ώ
π.χ. χρησιμοποίησε - (χρησιμοποιώ)


Δεν υπάρχουν σχόλια: