ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ

ΤΟ  ΚΥΤΤΑΡΟ

Παρατήρησε τις παρακάτω εικόνες.
 Τι απεικονίζουν;

τα ζώα και τα φυτά που βλέπεις στις εικόνες είναι όλα ίδια;

Τα  ζώα  και  τα  φυτά  που  βλέπεις  στις  εικόνες  διαφέρουν  στο  σχήμα  και  στο  μέγεθος.  



 Πόσο μικροσκοπικός μπορεί να είναι ένας ζωντανός οργανισμός και τι κοινό τελικά μπορεί να έχουν όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί μεταξύ τους; 

Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί δεν έχουν το ίδιο μέγεθος. Μερικοί μάλιστα είναι τόσο μικροί που δεν μπορούμε να τους δούμε με "γυμνό" μάτι, αλλά μόνο με  ισχυρό μικροσκόπιο. 

Όλοι όμως αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα. 

Η μικρότερη μονάδα ζωής είναι το κύτταρο.

Κάθε κύτταρο είτε είναι ζωικό( κύτταρο ζώου) είτε είναι φυτικό(κύτταρο φυτού) αποτελείται από τρία βασικά μέρη:

την κυτταρική μεμβράνη, το κυτταρόπλασμα και τον πυρήνα.

κυτταρική μεμβράνη 

Η κυτταρική μεμβράνη διαχωρίζει το κύτταρο από το περιβάλλον και το προστατεύει. Από αυτήν διέρχονται χρήσιμα υλικά προς το κύτταρο και αποβάλλονται άχρηστα προς τα έξω.

το κυτταρόπλασμα 

Το κυτταρόπλασμα  είναι ο χώρος ανάμεσα στην κυτταρική μεμβράνη και τον πυρήνα και εκεί υπάρχουν οργανίδια με διαφορετικές λειτουργίες

 Ο πυρήνας αποτελεί το «κέντρο ελέγχου» όλων των λειτουργιών του κυττάρου. Σε αυτόν υπάρχουν οι γενετικές πληροφορίες (γενετικό υλικό) του κυττάρου που είναι απαραίτητες για την αναπαραγωγή του κυττάρου

Ζωικό κύτταρο

ΖΩΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ

Φυτικό κύτταρο

Υπάρχουν όμως μερικές διαφορές στα ζωικά και φυτικά κύτταρα.

Τα φυτικά κύτταρα έχουν και επιπλέον  χαρακτηριστικά: τους χλωροπλάστες, το χυμοτόπιο και το κυτταρικό τοίχωμα

1.χυμοτόπιο

Εδώ αποθηκεύει το φυτό της χρήσιμες ουσίες π.χ. άμυλο

2. χλωροπλάστες

Είναι γεμάτοι με μια πράσινη χρωστική ουσία, τη χλωροφύλλη, από την οποία τα φυτά παίρνουν το πράσινο χρώμα των φύλλων. Στους χλωροπλάστες  πραγματοποιείται μια πολύ σημαντική λειτουργία, η φωτοσύνθεση. 

3.Το κυτταρικό τοίχωμα

Βρίσκεται πάνω από την κυτταρική μεμβράνη. Είναι συμπαγές και κάνει το κύτταρο άκαμπτο. Τα φυτά δε διαθέτουν σκελετό. Στηρίζονται χάρη στην ακαμψία που αποκτούν τα κύτταρα από το κυτταρικό τοίχωμα.

To κυτταρικό τοίχωμα προστατεύει το κύτταρο από τραυματισμούς και από την είσοδο επικίνδυνων ουσιών και παθογόνων μικροοργανισμών.

Το κυτταρικό τοίχωμα του κρεμμυδιού

ΦΥΤΙΚΟ ΚΥΤΤΑΡΟ

κάνε κλικ στην εικόνα παρακάτω για να τα δεις καλύτερα

ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

Κάποιοι μικροσκοπικοί οργανισμοί αποτελούνται από ένα μόνο κύτταρο.

Γι’ αυτό ονομάζονται μονοκύτταροι. 

π.χ. η αμοιβάδα είναι μονοκύτταρος οργανισμός

Ζει στα στάσιμα νερά και κινείται απλώνοντας το κυτταρόπλασμά της προς διάφορες κατευθύνσεις. 

Έτσι, δεν έχει ποτέ σταθερό σχήμα

αμοιβάδα

δείτε πώς μετακινείται με τα ψευδοπόδια της

 

τα βακτήρια επίσης είναι μονοκύτταροι οργανισμοί και μάλιστα δεν έχουν ούτε πυρήνα

βακτήρια υπάρχουν παντού...

Στους μονοκύτταρους,το μοναδικό κύτταρο είναι αρμόδιο για όλες τις λειτουργίες της ζωής:την κίνηση,την τροφή,την αποβολή των άχρηστων υλικών και την αναπαραγωγή.

Κάποιοι από τους μονοκύτταρους οργανισμούς είναι βλαβεροί άλλοι όμως χρήσιμοι:

• Με τη βοήθεια μικροοργανισμών γίνεται ζύμωση του γάλακτος και έτσι φτιάχνεται το γιαούρτι. 

• Με τη βοήθεια μικροοργανισμών γίνεται ζύμωση του μούστου και έτσι φτιάχνεται το κρασί. 

Οι περισσότεροι όμως ζωντανοί οργανισμοί αποτελούνται από ένα μεγάλο αριθμό κυττάρων. 

Οι οργανισμοί αυτοί ονομάζονται  πολυκύτταροι. 

Πολυκύτταροι οργανισμοί είναι οι άνθρωποι,τα ζώα, τα ψάρια ,τα δέντρα κ.ά  

Στους πολυκύτταρους οργανισμούς  τα κύτταρα δεν είναι όλα ίδια. Διακρίνονται σε ομάδες, που εξειδικεύονται σε διάφορες λειτουργίες. Αυτές οι ομάδες συνεργάζονται μεταξύ τους.

Το σώμα του ανθρώπου αποτελείται από 100 τρισεκατομμύρια κύτταρα.

Το DNA

Μέσα στον πυρήνα καθενός από τα κύτταρά μας υπάρχει μία χημική ένωση που είναι καθοριστικής σημασίας για τη ζωή και έχει πολύ δύσκολο όνομα:

το δεσοξυριβονουκλεϊνικό οξύ!

Πιο απλά το DNA, που μπορούμε να το

φανταστούμε σαν μια σπειροειδή ανεμόσκαλα.

Το DNA είναι ίδιο σε όλα τα κύτταρα ενός ζωντανού οργανισμού. Εδώ «φυλάσσονται» οι γενετικές πληροφορίες, με τη μορφή ενός κώδικα πολύτιμου για την αναπαραγωγή και τη διαιώνιση του είδους.

Κάνε κλικ εδω για να δεις  το βίντεο της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης για το DNA

Μπορείς να δεις και την παρουσίαση του μαθήματος

Το κύτταρο

More PowerPoint presentations from Greg Zervos