Οδύσσεια

ΟΔΥΣΣΕΙΑ

H Οδύσσεια είναι το δεύτερο μεγάλο έπος της αρχαίας ελληνικής γραμματείας μετά την Ιλιάδα.

Η Οδύσσεια πραγματεύεται τον περιπετειώδη νόστο (επαναπατρισμό) του ήρωα του Τρωικού Πολέμου και βασιλιά της Ιθάκης Οδυσσέα, καθώς και το φόνο των μνηστήρων, οι οποίοι είχαν εγκατασταθεί στο παλάτι του και διεκδικούσαν τη γυναίκα του Πηνελόπη.

Η Οδύσσεια χωρίστηκε από τους Αλεξανδρινούς Γραμματικούς σε 24 ραψωδίες, που αριθμήθηκαν με τα μικρά γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου. Κατά ομάδες οι ραψωδίες συναπαρτίζουν την Τηλεμάχεια (α-δ), όπου βλέπουμε το γιο του Οδυσσέα Τηλέμαχο να αναζητά τον πατέρα του, τη Φαιακίδα (ε-ν), όπου ακούμε τον ίδιο τον ήρωα να αφηγείται στους Φαίακες τις προηγούμενες περιπέτειές του και να φτάνει στην Ιθάκη, και τη Μνηστηροφονία (ξ-ω), την ιστορία της τιμωρίας των μνηστήρων.

Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ

Η Οδύσσεια η οποία αποτελείται από 12000 στίχους πήρε το όνομά της από τον κύριο ήρωα του έργου τον Οδυσσέα το βασιλιά της Ιθάκης, στον οποίο οφείλεται και η άλωση της Τροίας. Θέλοντας να γυρίσει στην πατρίδα του μετά την άλωση της Τροίας έπεσε στη δυσμένεια και οργή του θεού της θάλασσας, Ποσειδώνα. Δέκα χρόνια κράτησαν οι περιπλανήσεις του Οδυσσέα. Στο διάστημα αυτό περιπλανήθηκε σε διάφορους τόπους. Στη χώρα των Κικόνων, της Θράκης, στους Λωτοφάγους, στους Κύκλωπες, στο νησί του Αιόλου, στη χώρα των Κιμμερίων, στη θρινακία, και τέλος στην Ωγυγία, όπου η θεά Καλυψώ, τον κρατά εφτά χρόνια άντρα της.

Από την Ωγυγία, φεύγει με απόφαση των θεών, που πάρθηκε ύστερα από τη θερμή συμπαράσταση της προστάτιδάς του θεάς Αθηνάς. ‘Επειτα από μια φοβερή θαλασσοταραχή του Ποσειδώνα, ναυαγεί στο νησί των Φαιάκων. Ο βασιλιά Αλκίνοος αφού τον περιποιήθηκε με όλες τις τιμές που του άξιζαν του δίνει καράβι για να γυρίσει στην πατρίδα του την Ιθάκη. Εκεί βρίσκεται αντιμέτωπος με μια άλλη περιπέτεια. Στο διάστημα της απουσίας του με το πρόσχημα των υποψηφίων μνηστήρων της γυναίκας του Οδυσσέα, Πηνελόπης, αρκετοί νέοι από την τάξη των ευγενών του τόπου του και των γύρω νησιών του βασιλείου του έχουν μαζευτεί στο παλάτι του και "γλεντούν" το βιος και την περιουσία του. Ο γιος του Οδυσσέα, Τηλέμαχος, δεν μπορεί με πόλεμο να συντρίψει τους μνηστήρες, ενώ ο Λαέρτης, ο πατέρας του Οδυσσέα είναι γέρος και έχει αποσυρθεί στο κτήμα του. Με τη θερμή συμπαράσταση της θεάς Αθηνάς οι μνηστήρες φονεύονται και ο Οδυσσέας ύστερα από είκοσι χρόνια γίνεται κύριος του οίκου του.

Ο ‘Ομηρος αρχίζει την Οδύσσεια από τη στιγμή που αποφασίζεται από τους θεούς η επιστροφή του Οδυσσέα από το νησί της Καλυψούς. ‘Ολη η ιστορία διαρκεί 40 ημέρες. Οι διάφορες περιπέτειες του Οδυσσέα, καθώς και οι σκηνές του Τρωικού πολέμου παρεμβάλλονται στη διήγηση σαν αναμνήσεις στις διηγήσεις του Νέστορα, του Μενέλαου, και του ίδιου του Οδυσσέα. ‘Ολα τα επεισόδια είναι αρμονικά συνταιριασμένα και η Οδύσσεια παρουσιάζεται σαν ένα ενιαίο περιπετειώδες θαλασσινό διήγημα. Η Οδύσσεια με βάση τα γεγονότα χωρίζεται σε τρία μέρη:

Το ταξίδι του Τηλέμαχου στην Πύλο και τη Σπάρτη για αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με την τύχη του πατέρα του.

Η αφήγηση των περιπλανήσεων του Οδυσσέα από τον ίδιο, στο παλάτι του Αλκίνοου.

Η εκκαθάριση του παλατιού στην Ιθάκη από τους μνηστήρες.

Πρωτότυπο κείμενο
Οδύσσεια Ραψωδία π'

“Ἀλλιώτικος μοῦ φάνηκες, ὦ ξένε, ἀπὸ τὰ πρῶτα·
ἄλλα φορεῖς κι ἡ ὄψη σου κι αὐτὴ ἀλλαγμένη τώρα.
Ἕνας θένα 'σαι ἀπ' τοὺς θεοὺς ποὺ κατοικοῦν τὰ οὐράνια.
Ἐλέησέ μας, σοῦ τάζουμε καλόδεχτες θυσίες,
καὶ δῶρα χρυσοδούλευτα· προσπέφτω σου, λυπήσου”.
Τότες τοῦ ἀπάντησε ὁ τρανός, πολύπαθος Δυσσέας·
“Θεὸς δὲν εἶμ' ἐγώ· γιατὶ μὲ θεοὺς μὲ παρομοιάζεις;
παρὰ εἶμ' ἐγὼ πατέρας σου, ποὺ ἐσὺ γι' αὐτὸν πονώντας
τόσα τραβᾶς ἀπὸ κακοὺς καὶ δύστροπους ἀνθρώπους.
” Μ' αὐτὰ τὰ λόγια φίλησε τὸ γιό του, καὶ τὰ δάκρυα
τοῦ τρέξαν ἀπ' τὰ μάγουλα, ποὺ ὡς τότες τὰ κρατοῦσε. .........................................................................................
Εἶπε, καὶ κάθισε· κι ὁ γιὸς στὴν ἀγκαλιά του πῆρε
τὸ δοξαστὸ πατέρα του μὲ θρήνους καὶ μὲ δάκρυα.
Τότες κι οἱ δυὸ ξεβούρκωσαν, καὶ δυνατὰ στριγγλίζαν,
κι ἀπ' ὄρνια ξεφωνίζοντας πιὸ ἁψὰ κι ἀπὸ σπαράχτες
ἀγιοῦπες ἢ θαλασσαϊτούς, ποὺ πῆραν τὰ μικρά τους,
ἀκόμα πρὶ φτερώσουνε, τῆς ἐξοχῆς οἱ ἀργάτες·
τόσο πικρὰ ἀπ' τὰ βλέφαρα τὰ δάκρυα τους χυνόνταν.

Ομήρου Οδύσσεια σε κόμικς

και ένα παιχνίδι κάνε κλικ για να παίξεις